Ræða Claudie Wilson á Arnarhóli, 24. október 2018
Gleðileg baráttudag kærar konur,
Þann 24. október 1975 ávarpaði baráttusystir okkar, Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir samkomu eins og þessa og sagði: „ég trúi að eftir 10 ár hittumst við á Lækjartorgi mikið fleiri og þá verði sú stund komin þegar orð sem við sjáum nú í hillingum eru orðin töm í talmáli. Orð eins og þau sem við göngum undir í dag: Jafnrétti – framþróun – friður.“
Í dag, fjörtíu og þremur árum og 5 fundum seinna fæ ég þann mikla heiður að ávarpa ykkur undir kjörorðunum „Breytum ekki konum- heldur samfélaginu“.
Ég flutti til Íslands fyrir 17 árum síðan og varð fljótt ljóst um jafnréttisbaráttuna og þá áfanga sem konur á Íslandi hafa náð í gegnum árin, allt frá árinu 1850 til dagsins í dags. Frá mínum sjónarhóli er það svo að konur hafa neitað að samþykkja samfélagið án breytinga. Einstök framlög þeirra til breytts samfélags eru ótalmörg og oft á köflum vanmetin. Eitt er þó víst, að vilji, trú, styrkur og hugrekki íslenskra kvenna standa óbreytt.
Samfélagið hefur svo sannarlega breyst frá því að ég flutti hingað. Ég held ég fari rétt með mál um að þegar ég kom voru u.þ.b. 3% þjóðarinnar af erlendum uppruna en í dag er það rúmlega 12%. Með fjölbreyttara samfélagi koma nýjar áskoranir og ég veit að konur af erlendum uppruna eru tilbúnar í það verk að berast samhliða baráttusystrum okkar fyrir það samfélag sem við viljum fyrir okkur sjálfar og fyrir syni okkar og dætur, sem og komandi kynslóðir.
Við höfum náð langt í jafnréttisbaráttunni. Síðustu níu ár hefur Ísland þannig verið fremst þjóða samkvæmt skýrslum World Economic Forum sem það ríki sem er leiðandi í jafnréttismálum.
Ísland er ekki komið á þann stað í jafnréttismálum fyrir tilviljun. Bakvið þetta er fullt af kvenhetjum sem neituðu að samþykkja að búa í karlaveldi.
Fjöldi hetja hefur stigið fram í krafti Metoo átaksins, bæði innfæddar og aðfluttar konur. Átakið hefur kennt okkur ýmislegt um stöðu kvenna í samfélaginu og að engin kona er örugg frá kynjamisrétti í einu formi eða öðru.
Í frásögnum kvenna sem rufu þögn í metoo átakinu var það skýrt.
Konur, bæði innfæddar og aðfluttar, hafa upplifað og þolað margskyns kynjamisrétti og í sumum tilfellum gróft kynbundið ofbeldi. Verðskuldaða athygli vakti í fyrra að konur af erlendum uppruna, líkt og innfæddar baráttusystur þeirra, berjast fyrir launajafnrétti en auk þess þurfa þær að berjast fyrir líkamlegu frelsi sínu, að vera ekki fórnarlömb mansals, berjast gegn grófu ofbeldi og ómannúðlegri meðferð á vinnustað.
Erfitt er að rifja upp sumar þessara frásagna þar sem þær eru óþægilegar, en nauðsynlegt er að segja frá þeim til að vekja okkur til umhugsunar, til að styrkja stöðu kvenna og ekki síst til að breyta samfélaginu. Eins og kunnugt er kom fram í metoo átakinu að einni konu af erlendum uppruna var nauðgað á gólfi á vinnustað sínum þar sem hún skúraði, aðrar konur voru kallaðar ljótum nöfnum á borð við útlenskar „hórur og tussur“ á vinnustað. Ekki síst varpaði metoo átakið ljósi á það hvernig stjórnvöld bregðast konum sem eru í sérstakri, viðkvæmri stöðu í samfélaginu.
Hugrökku konur, áskoranir okkar vegna fjölbreyttari hóps kvenna og breytts samfélags er margþættar. Markmið okkar stendur hins vegar óbreytt: Við viljum öll samfélag sem virðir okkur og framlag okkar.
Við stöndum saman að þessu verkefni og munum ekki ganga frá því fyrr en við erum fyllilega sátt um að jafnrétti sé orðið að veruleika fyrir alla hér á Íslandi óháð uppruna og öðrum þáttum. Saman tökumst við á við þá áskorun að útrýma kynbundnu ofbeldi og öðru formi kynjamisréttis.
Hugrökku konur, ykkar jafnréttisbarátta er okkar og okkar jafnréttisbarátta er svo sannarlega ykkar. Saman munum við breyta samfélaginu.
Áfram með baráttuna! Ég þakka ykkur fyrir áheyrnina!
